About Us / Pasal sa Rekami

Sekami aya gabungan a manga pakar sa kadiaga’ sa kasiatan, parsatuan agu’ partubuan a miangaku mamayapat sa abar sa rayat Malaysia kena’ bu’ si’i sa COVID-19 aya, na si pen ambu’ sa kasukung sa Kementerian Kesihatan makapuru’ sa kasiatan awam. Dtampu kanu mbagi’-bagi’ sa sana ami aya

Please share our page / Ilaianyu a Lama-lama Ami Aya

Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin
Share on whatsapp

5 Simple Tips to Protect Ourselves from COVID-19 / 5 Pitua’ a Malebud Manaya Kadiaga’ sa Ginawa sa COVID-19

Masa kami bpanayung tayung sakaradian, pangeni’en ami unutinyu a 5 a  sara a malebud aya. Tabang yu panting a tantu.

Tatareg kanu sa walai.
Ba' kanu mbaling sa kampung.
Lagan su kadtutuna'.
Lalayun manalas salima/mangunab.
Ubungan su KKM.

Thank You For Your Cooperation / Salamat Den sa Tabang Ka

Kalalangun dtatampua’ Kalalangun bpakapia.
Ubungen su Kementerian Kesihatan umpama: (aden a gkagedam yu; miakabpayaga' kanu agu' su tau a miasugat a COVID-19) Mala' i tindeg, mawarau Manga duktur, manga pakar, manga nas, manga tukang sa bulung, agu' manga tau a matau sa kasiatan sa Malaysia.
Salamat. Niumbal kanu sa mibibida’. Andang tagena' malu' maregen agu' bu' makalebud.

Mental Health Message / Sana Sa Kasiatan A Pamiikiran

Lagingka su kabpikir sa di' matatantu, kapia'an ian lambegingkan sa masa su angin a kiug ka tepengan umpama ian bpamagumbal sa kui, bpanulad/bpelukis, penggita' sa manga bunibunian agu' saumpama ian.
Dapai ba' nyakagkawatana,' gkapakai ta pen bpagubunga' agu' su tau a igkalimu' ta mamakai sa talipaun, misij agu' mbidiua'.
Andang benar den, makapepeleng sa masusua' sa du'un-du'un aya paralu' a tantu. Tinggal bu', pakadegka'-degka'anyu malu' su pikiran yu bpikir sa abar a COVID-19.
Kabpagukit a maatur pakaumpia sa kauyagan. Ba' ka pakalipati rumapeg su angin a katanaman ka sa jadual harian ka.
Bpikirangka antua i gkitabang ka sa ped, umpama ian dumulug sa kaparluan sa barisan hadapan, dtampu sa manga ped a susa, atawa umbalan sa pangenken su igkalimu' ta.
Umpama malu' kanu gkamaregenan sa masusua' sa imantu aya, pangeni kanu sa pandapat sa pakar. Da' tau a bpatik reka. Ubungangka su talian a COVID-19 sa puru' anan.

Message of Preparing For The New Normal / Sana Magawa’ Sa Duktur, Nas Agu’ Su Tau A Pakar Sa Kasiatan Sa Ka Pagasa’ Sa Kalayaman A Bagu

Ba! Dta’ar ta dan imantu ka kapia’an  ian mauma sa mauma.

Madakel den a parkala a miasalin kembu’ ibpu’un a Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) aya, ban su amalan tanu magawa’ ku apu’-apu’an kumuna da’ parin ian dapai  maitu’. Langun tanu a rayat Malaysia dtatabanga’ sa masa a kameregenan aya. Mbebegaya’ tanu, lebat-lebatan tanu su kabperakun, agu’ pakapasangen dsaruman su kapagisa-isa, i ramai tanu sa Kalayaman a Bagu a pakasandal aya.

Madakel den a parkala a miasalin kembu' ibpu'un a PKP aya. Ban bu' su amalan tanu magawa' sa apu'-apu'an tanu da' parin ian dapai maitu'. Sa manga ped a Islam, ibadat agu' su amalan sa Ramadan a gkasandal aya gkapakai pen bperamai-ramaian. Su kaumerega a gkakawatana' gkapakai mag-online, su kaumerega a maitu' ayau bpaganda-anda, mapia muka sa walai.
Dapai pen umpama makarampi' sa PKP, malagai tanu sagit a Tahun Baru Tamil, Minggu Suci, Qing Ming, Vaisakhi agu' Vishu kakal pen dsambuten sagit a lalayun utu midtaman malu' salakau su igkidia' run. Sa sambutan a Aidilfitri agu' Wesak man, miatimu' den sa pamimpin-pamimpin a ugama umanisa amanaya i kasambut iran run sa kapia'an ian.
Imantu aya mapia a ka dtadem sa ginawa manaya kambager sa amalan. Kasarig a iman ta kiatepengan si sa kamaregenan aya imantu, agu' pen kiabegaian ta sa kadtaru' dumiaga' sa ginawa ta kandiri agu' diaga'an su manga lukus pagari. Makatatadem sa ginawa masa sa kamaregenan agu sa kasusaan aya, mata'an pakabager sa ginawa ta.
Umpama su baranja' ka lebi-lebi, begai ingka aki' su ped a da' run. Lagan su kapamasa'an sa madakel (pembelian panik) agu' kapanangu'an sa manga barang runsit a nibulug katakar. Giaya man a kapamamasa'an sa mauntuk-untuk aya, satiman ku lalag a gkitabang ta sa ped a paralu' ambu' sa barangan a asas - su manga ped sa barisan hadapan, sikiran a gkipayag sa masaala agu' langun a ped a tumataming rikita.
Kanam aya kena' ian peleng su kaya agu' su miskin. Di' ambu' sikayan matau makambida' sa kawarganegaraan, sa bangsa atawa sa ugama. Ugaid tidtuen tanu ban su lulung. Mumbal sa kapiaan, agu' mamaganduga' agu' su ped. Maginawa sa ped a su kauyagan ian mibibida agu' rikita. Magisa-isa tanun lumawang sa masusua' aya.

Message for High Risk Individuals / Sana Sa Ped A Mapuru’ I Risiko 

Sumanga lukus, su ped a aden a sakit ian a miadtai agu' su manga ped a kurang upaya ya mapuru' i risiko saya. Sikiran i gkatimaran igkidia' a gangguan a parkidmatan kasiatan puku' ku COVID-19.
Umpama ian sakit ta a miadtai, palad-palad da' pen mausip su bulung , isian tan muna su preskrepsi a.bulung. Su KKM mamagasa' sa parkidmatan tamba'an sagit a Pos Malaysia, Drive Thru agu' locker4u sukur bu' makakua' ta sa bulung a paralu' si sa PKP aya. Ubungen su Klinik Kesihatan a marani atawa Pusat Panggilan Farmasi Kebangsaan (NPCC) sa 1800-88-6722 pun bpangeni sa tabang. Umpama aden a peleng ta a ped a andang sakit a miadtai, tabangan ta sikayan mi'isi sa perskripsi a bulung ian kanu-kanu ban aden a piluang ta.
Tagu'angkan aden a imidinsi si sa kapamulung, ubungen manarus su 999 atawa rumasakit a marani. Idsana sa manga ped sa sabala' a walai, ubungen iran su kaumerega ta atawa su pagari ta a marani. Pun gkapakai aki', ibegai ta sa rumbur a talipaun sa tau sa sabala' a walai tagena'-tagena' pen makagkinatawana' agu' sikiran.
Andang madadali' ta sa kaumerga si sa PKP aya, midtaman mapia den su kagkawatana' ka gianan den i tanda' a limu' ta. Ayau dan bpelawi' sa kaumerega agu' sa manga langa' a lukus udi' sikita atawa si sa rikiran a andang a sakit si sa imantu aya, dikasuali' aden a imidinsi. Kadiaga sa kasiatan iran na dtalipaunan ta sikiran, mumbal ta sa panggilan bidiu atawa antua ban a ginis a kabpagubunga' si sa media sosial.
Si sa masa aya, su ped a dtampu rikita gkasakalan ambu'. Makagegedam sikiran sa lati agu' kayau a alungan. Begaianta sikiran sa adabasa. Kiilai ta su kadsukur ta rikiran agu' kapia'an ian pen begaian ta sikiran sa tabang. Umpama ian, pamasaan ta sikiran sa pangenken agu' dtampuanta sikiran mangilai sa barang a paralu' rikiran. Ya pen manunuruta', su kapia a tanam iran mbaling bu' sa rikita.

Returning to Work / Sana magawa’ sa manga duktur, manga nas agu’ su manga tau a matau sa kasiatan umpama tumayung tan mbalingan.

Dapai pen su Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) bpiluagan malu', su rayat a Malaysia patut manananggila'an sa ukit umanisa. Magawa' sa kabarsian a ginawa agu' kandedelaga' agu' mangaped. Aden si'i pira timan a pandu' a gkapakai unutan pun ta si sa walai atawa sa tayungan.
Kabpagawata' a dtaru'en aya mau labi sa mita (1 meter) kadelag ian, agu' mamamakai sa sapeng a pa-ras pun milulu'uk si sa kadakelan, miseseled den ambu' su kadtundug-tundug agu' si sa tayungan ta. Sakapia-pia'an ian, mamakai sa tuak agu' gkalagi su kabpagaseka' sa dalem a lip.
Dtaru'en sa pangurus atawa sa mandur, umpama malu' marata' su tanam a lawas ta, gumenek dan sa walai. Sumangur sa klinik a marani pun paralu', atawa mangeni sa tampu sa Kementerian Kesihatan sa talian hotline iran.
Uman-uman inggulalan su kabarsian a ginawa pun sumeled sa tandas awam si sa kawasan a mapuru' i risiko. Lalasan su kapeta' a tandas awam a gkakapetan ta masa lumiu sumeled mamakai sa aig a im-bunu' sa kanam. Su panting a tantu, lalasan ta su lima bpia-pia mamakai sa sabun pun den mangi-masad.
Lagan su kadtutuna' pasal sa tayungan umpama ian bpemasuarat sa bilik a biasa. Tagu'angkan di' den gkalagan su kadtutuna', inggulalan den su kandelag-delag labi sa mita agu' ped. Di' gkapakai dsesem-baya' sa manga pagigimu' atawa manga barang a pandiabat dikasuali' da' den a lalan ian. Di' gkapakai su kabpagugubaya', aden pen sa da' a sangkut paut ian agu' tayungan.
Makauma ta bu' magawa' sa tayungan, ba' ta dsegku'a su antua-antua ban sa walai agu' ayau ta dan mbitiara agu' su mangawata' atawa karuma ta. Bpaigu' manarus, ragemen su pakaian sa aig a pibpaudaran a ibpatai a manga kanam.

Protect Yourself, Protect Your Community / Diaga’an Ta Su Ginawa Ta, Diaga’an Ta Su Masarakat Ta

Ayau idsibak a kanam aya sa mangaped
  • Pun ta sa lalakauan, sapengan ta su ngirung agu’ su ngari’ mamakai sa sapeng ian. Gkapakai ambu’ mamakai sa sapeng a bpagumbalen ta kandiri!
  • Su kanam gkapatai a sabun, mandiadi mamakai ta sa sabun pun ta manalas
  • Pun gkapakai, ayau dan mbaling sa kampung. Umpama da’ den a lalan ian, mudas sa pulis.
  • Umpama paralu’ a tantu a kabaling sa kampung, anda bu’i kapakauma ta duu, bpaigu’ ta manarus agun dsabun-sabun,  agu’ ta bu’ sumegku’ sa manga antua ban atawa dsarita’ agu’ ped. Diaga’an ta su tau a igkalimu’ ta.
  • Su isa ta bu’ sa walai i gkaped ta maguntuda’, agu’ di’ misibak a ¹kanam aya.
  • I awat ta su ginawa sa mita kawatan ian agu’ su ped a kena’ ta isa sa walai.
  • Mapasad su mangawata’ nggita’-gita’ sa lupa’, pakabpaigu’en sikiran, pakadsabunen bpia-pia agu’ bu’ pakaseleda sa walai.
  • Su mangalukus agu’ su ped a dsasakit, baya’an bpia-pia’an ta sikiran sa walai.
  • Sumangur sa rumasakit a karadian atawa sa Klinik Kesihatan a marani
  • Pun bpagepadan su ped a sakit, mau  kadua-dua mamakai sa sapeng a ngari’ agu’ ngirung si sa lakauan. Mamaresi sa ginawa mamakai sa sabun mapasad bu’ mausip su urusan agu’ su ped a sakit utu.
  • Su salakau a tau ambu’ mau ndiaga sa latan a salamat, labi sa mita agu’ su ped a sakit.
  • Umpama aden a ped a gkagaga’an, ubungen su 999 manarus.

Public Spaces / Sana Aya Magawa’ Sa Manga Duktur, Manga Nas Agu’ Manga Tau A Pakar Sa Kasiatan  Puku’ Sa Kapamakai Sa Tempat A Gkatimu’an Sa Tau

Salamat ta - da' pen aya makapasad! Langun a tingkatan a umur, magawa' sa mangawata' taman den sa mangalukus malebud kaugalinan.
Su seled a matututup a masampit agu' bpagasek-asek andang mapuru' i risiko a kasibak ian sa panyakit. Pasal ian, pun su ndu' malilimbu, su wap a makaid sa kanam di' pakaliu. Pun gkapakai, lagan ta ba' ta makasangur sa kawasan aya.
Pun di' den gkalagan su kasangur sa isa a tempat a gkatimu'an sa tau, ayau pakalipat mamakai sa sapeng a bias. Gianan anan pakadiaga rekita agu' su mangaped sa ubai ta ba' gkipayag sa wap a makaid sa kanam.
Su dekena' a lip, pansum agu' kapeta' a tuak a lalayun gkasegku' agu' gkakapetan a ped, pun gkapakai ayau den gkapeti. Umpama di' den gkalagan, lalasan manarus su lima mamakai sa sabun atawa aig a imbunu' sa kanam a aden a alkohol ian. Ba' ta dsegku'a su bias ta.
Ibegai ta su malumat a ginawa a benar pun sumeled sa kadai, risturan agu' anda ban i kawasan a gkatimu'an sa tau a dseledan ta. Giaya aya pakatabang a tantu sa KKM pun iran bpadsa'an su ped a miasugat a kes positif a COVID-19 a miamamasaan ambu'. Inggulalan tan su kapantag ta agu' ta makatabang sa ka abana sa kanam aya!
Ilambeg ta manarus su sapeng a bias a pakai buang anda bu' i kapakauma ta sa walai. Pun man su sapeng a bias ginis a saput, lalayun pipi'an mamakai sa paudar.
Pun ta makailai sa tau a malu' nisabida' a ukit ian ka di' bpadul sa kasalamatan a ped, iabar ta sa pangurus a kadai, sa pagawai, sa upas atawa sa pulis. Mau mangeped tanu langun maban sa COVID-19 aya.

Moving Forward / Sana magawa’ sa manga Duktur, manga Nas agu’ manga tau a Matau sa Kasiatan ta. Pasal sa Kaganat ta

Mapia, manga Malaysia kanu! Salamat ka miakaid tanu sa kapia'an. Kalalangun tanu kuminua' sa bagi' manaya ka aban sa COVID-19. Tinggal bu’, busau aya da' pen genek. Pun tan ngganat, ayau ta bpalakalipati su antua-antua a piaganadan ta. Kena' tanun aya pakandud sa 'kalayaman paganai' imantu gkirapeg tanu mumbal sa 'kalayaman a bagu’.

Lalayun sabunen su lima, lagan sumegku’ su bias, maid sa aig a imbunu’ sa kanam a aden a alkuhul ian. Mamakai sa sapeng a bias pun ta misaug sa kadakelan.

Dapai pen imantu gkapakai tan sumaug  sa kadakelan umpama ian sagit sa manga mall, risturan agu’ sa kadai-kadai, lagan ta ba’ ta misimbur sa kabpepelupita’, agu’ pen ayau ndadsega’ pun mbitiarai. Tumawas ta malu’ manga samita sa ped.

Uman-uman midsa’ ta sa abar sa manga pagari ta agu’ manga siringan ta. Ipanarus sukadtatampua’. Kapagisa-isa tanu sa dalem a¹ masarakat pakatabang a tantu sumansang sa kalayaman a bagu.

Inengka’en ta a tantu anda magawa’ su abar umpama mamatia’ atawa gkiug ta mbebegaia’ sa malumat a COVID-19. Mamakineg ta sa malumat a gkaparatia magawa’ sa Kementerian Kesihatan, Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) agu’ persatuan a ahli Gabungan Kesihatan Malaysia (MHC). Inengka’en su abar a benar sa www.sebenarnya.my.